Persoonlijk Leerdoel: Communicatievaardigheden Verbeteren

Omschrijving leerdoel

Mijn leerdoel voor dit semester is het verbeteren van mijn schriftelijke en mondelinge communicatievaardigheden, omdat duidelijke communicatie essentieel is voor mijn rol als product owner. Dit helpt mij het team effectief aan te sturen, voortgang te documenteren en draagvlak te creëren bij stakeholders.

SMART-uitwerking

• Specifiek: Mijn doel was om mijn schriftelijke en mondelinge communicatievaardigheden te verbeteren door middel van gestructureerde documentatie en heldere argumentatie. Ik koppelde dit aan mijn rol als product owner en de wekelijkse projecttaken.
• Meetbaar: Ik vroeg iedere week feedback op mijn documentatie van medestudenten, en maandelijks van mijn studentmentor. Mijn streven was dat mijn schriftelijke werk en presentaties volgens mijn studentmentor minimaal een ruime voldoende scoorden.
• Acceptabel: Dit doel was haalbaar, omdat communicatie een structureel onderdeel is van het project. Daarnaast had ik toegang tot online tools, hulpbronnen en feedback van zowel medestudenten als mijn studentmentor.
• Realistisch: Met mijn bestaande basisvaardigheden en mijn rol als product owner had ik een goede uitgangspositie. Door te werken met concrete opdrachten en feedbackmomenten, kon ik doelgericht werken aan verbetering.
• Tijdgebonden: Ik wilde dit doel behalen binnen vier maanden — van eind februari tot 20 juni 2025 — met als concreet resultaat: effectief en overtuigend kunnen communiceren én het behalen van mijn propedeuse.

Procesverslag: Realisatie van mijn leerdoel communicatie

Maand 1: Fundament leggen en eerste stappen

Aan het begin van dit semester heb ik als persoonlijk leerdoel gekozen om mijn schriftelijke en mondelinge communicatievaardigheden te verbeteren. Ik kwam tot dit doel omdat ik tijdens eerdere projecten merkte dat ik soms moeite had met het helder overbrengen van mijn ideeën, vooral in formele documenten en in gesprekken met meerdere belanghebbenden. In week 1 stelde ik een concreet SMART-leerdoel op, waarmee ik mezelf heldere richtlijnen gaf om gericht te kunnen ontwikkelen. Daarnaast nam ik de rol van Product Owner op mij, wat betekende dat ik verantwoordelijk werd voor de coördinatie binnen het team, het opstellen van de sprintplanning en het uitzetten van de eerste issues.

In de daaropvolgende weken begon ik met het schrijven van documentatie over de onderdelen waar ik verantwoordelijk voor was. Hierin verwerkte ik de kennis die ik opdeed uit de hoorcolleges, en probeerde ik direct te letten op structuur en duidelijkheid in mijn taalgebruik. Hoewel ik het in het begin spannend vond om mijn werk aan anderen voor te leggen, wist ik dat feedback noodzakelijk was om te groeien. Tijdens een vroege gebruikerstest en de eerste sprint review ontving ik constructieve feedback, die ik later in de week tijdens een eerste gesprek met mijn studentmentor verder heb besproken. Dat gesprek gaf me inzicht in de aspecten van mijn communicatie die verbetering behoefden, zoals het meer to-the-point formuleren en het specifieker onderbouwen van keuzes.

Maand 2: Structuur aanbrengen en overtuigend leren communiceren

In de tweede maand verlegde ik mijn focus naar het aanbrengen van een betere structuur in mijn teksten en het versterken van mijn overtuigingskracht. Op basis van de ontvangen feedback herschreef ik mijn eerdere documentatie, waarbij ik extra aandacht besteedde aan logische opbouw, kernachtig taalgebruik en een professionele toon. Ik merkte dat dit proces me hielp om meer vertrouwen te krijgen in mijn schrijfstijl.

Ook voerde ik een externe gebruikerstest uit, waarvan ik de resultaten presenteerde aan mijn team. Voorafgaand aan deze presentatie was ik enigszins gespannen, omdat ik wist dat ik beoordeeld zou worden op zowel mijn verbale als non-verbale communicatie. Toch voelde ik me na afloop trots, omdat ik merkte dat mijn verhaal goed overkwam en dat ik rustig en duidelijk mijn standpunten kon toelichten. Dit werd bevestigd tijdens het tweede gesprek met mijn studentmentor, waarin we samen reflecteerden op mijn vooruitgang. Zijn feedback gaf me meer vertrouwen in mijn ontwikkelrichting en motiveerde me om door te pakken.

Maand 3: Verdieping en zelfstandige reflectie

De derde maand stond in het teken van verdieping. Ik richtte mij vooral op het verfijnen van mijn schrijfstijl, waarbij ik werkte aan het gebruik van vaktaal, het vermijden van overbodige formuleringen en het creëren van een professionele toon. Deze verbeteringen probeerde ik vervolgens ook consistent door te voeren in de teamdocumentatie en communicatie richting stakeholders.

Toen een gepland evaluatiegesprek met mijn studentmentor onverwachts niet doorging, besloot ik het heft in eigen handen te nemen. Ik paste zelfstandig de PDCA-cyclus toe (Plan – Do – Check – Act) om mijn voortgang te analyseren, bij te stellen waar nodig en door te blijven ontwikkelen. Deze zelfstandige aanpak gaf me het gevoel dat ik echt grip begon te krijgen op mijn leerproces. Ik voelde me zekerder in mijn communicatie en merkte dat ik proactiever en gestructureerder communiceerde binnen het team.

Maand 4: Integratie in de praktijk en afsluiting

In de laatste maand heb ik mijn leerdoel bewust toegepast in de praktijk. Ik werkte aan de afronding van mijn documentatie en vergeleek deze met eerdere versies om mijn groei zichtbaar te maken. De verschillen waren duidelijk: mijn teksten waren overzichtelijker, beter gestructureerd en professioneler geformuleerd. Dit gaf mij niet alleen voldoening, maar ook het bewijs dat mijn inspanningen hadden geresulteerd in concrete verbetering.

Daarnaast hield ik een oefenpresentatie, waarop ik waardevolle feedback ontving van mijn teamgenoten. Ik nam deze mee in de voorbereiding van mijn eindpresentatie, die ik uiteindelijk met vertrouwen en overtuiging gaf aan mijn studentmentor. De positieve beoordeling die ik kreeg op mijn schriftelijke en mondelinge communicatievaardigheden bevestigde voor mij dat ik mijn leerdoel heb behaald. Ik ben trots op de ontwikkeling die ik heb doorgemaakt, en vooral op het feit dat ik – ondanks obstakels – zelfstandig en met doorzettingsvermogen mijn communicatie op hbo-niveau heb gebracht.

Persoonlijke Reflectie: Communicatie als fundament van professioneel functioneren

Inleiding: Formulering en motivatie van het leerdoel

Aan het begin van semester 2 heb ik bewust gekozen om mijn schriftelijke en mondelinge communicatievaardigheden te ontwikkelen. Als Product Owner binnen mijn projectgroep werd ik dagelijks geconfronteerd met het belang van duidelijke communicatie. Het aansturen van het team, het onderbouwen van beslissingen en het effectief overbrengen van informatie richting stakeholders en begeleiders vereisten heldere formuleringen en overtuigende presentaties.

Op basis hiervan formuleerde ik een SMART-leerdoel: ik wilde mijn communicatie verbeteren door wekelijks minimaal één project gerelateerde tekst (van ten minste 100 woorden) te schrijven met een duidelijke structuur, kernboodschap en professionele toon. Tevens stelde ik als doel om per maand één feedbackmoment te plannen met mijn studentmentor en wekelijks actief feedback te vragen van teamleden.

Fase 1 – Fundament leggen (maand 1)

De eerste maand stond in het teken van bewustwording en oriëntatie. Ik begon met het vastleggen van documentatie, waarbij ik kennis uit de hoorcolleges direct toepaste in projectteksten. Mijn rol als Product Owner bood mij de gelegenheid om communicatie zowel in de voorbereiding (bijvoorbeeld het opstellen van sprintplanningen en issues) als in uitvoering (zoals gebruikerstesten begeleiden en teamvergaderingen voorzitten) te oefenen.

In deze fase leerde ik vooral veel over mijn eigen communicatiestijl. Ik merkte dat mijn teksten soms te lang en omslachtig waren, en dat ik tijdens presentaties nog onzeker overkwam. De eerste feedbackmomenten, waaronder een reflectiegesprek met mijn studentmentor, hielpen om concrete verbeterpunten vast te stellen: bondigheid, structuur en meer zekerheid in verbale communicatie.

Fase 2 – Structuur en overtuigingskracht versterken (maand 2)

Op basis van de ontvangen feedback werkte ik gericht aan de kwaliteit van mijn communicatie. Ik herschreef documentatie met aandacht voor kernachtig formuleren, gebruikte tussenkoppen en bulletpoints voor betere structuur en stemde mijn toon steeds specifieker af op het beoogde publiek (zoals teamleden versus begeleiders).

Daarnaast kreeg ik de kans om mijn presentatievaardigheden verder te ontwikkelen tijdens externe gebruikerstests en een sprint review. Hierbij werd ik beoordeeld op zowel inhoudelijke helderheid als mijn non-verbale communicatie. Deze ervaringen gaven mij zelfvertrouwen en vormden het eerste tastbare bewijs dat mijn communicatie sterker en overtuigender werd.

Fase 3 – Verdieping en zelfstandige reflectie (maand 3)

In maand 3 werd ik geconfronteerd met een nieuwe uitdaging: door de afwezigheid van mijn studentmentor konden geplande evaluaties niet doorgaan. In plaats van stil te vallen, besloot ik proactief de PDCA-cyclus (Plan – Do – Check – Act) zelfstandig toe te passen. Ik formuleerde eigen actiepunten, reflecteerde op eerder werk en vroeg inhoudelijke feedback aan medestudenten.

Deze zelfstandige werkwijze bleek erg effectief. Niet alleen kon ik mijn leerdoel blijven monitoren, ook groeide mijn professionele houding. Collega-studenten uit andere groepen begonnen mij actief om advies te vragen bij presentaties of bij het structureren van documentatie. Dit was een duidelijk signaal dat mijn communicatie merkbaar was verbeterd.

Fase 4 – Integratie en afronding (maand 4)

In de laatste weken van het semester paste ik mijn verbeterde communicatiestijl toe in de praktijk. Ik schreef de einddocumentatie en hield mijn eindpresentatie, waarbij ik bewust gebruik maakte van structuurmodellen (zoals AIDA of STAR) om mijn boodschap helder over te brengen. Door oudere versies van mijn documentatie naast het eindresultaat te leggen, kon ik mijn ontwikkeling objectief aantonen.

De reacties waren positief. Mijn studentmentor en teamleden gaven aan dat mijn communicatie professioneel, overtuigend en doelgericht was. Bovendien bleek mijn presentatievaardigheid sterk verbeterd: ik straalde meer zelfvertrouwen uit, sprak duidelijk en kon vragen vanuit de klas of stakeholders goed opvangen.

Eindresultaat (20 juni 2025)

• ✅ Ik communiceer nu zowel schriftelijk als mondeling op een duidelijke, gestructureerde en overtuigende manier.
• ✅ Ik voel mij zekerder in presentaties, kan goed argumenteren en mijn rol als Product Owner effectief invullen.
• ✅ Ondanks externe obstakels heb ik mijn leerdoel zelfstandig, systematisch en planmatig gerealiseerd.
• ✅ Mijn communicatievaardigheden zijn aantoonbaar verbeterd en dit heeft bijgedragen aan het behalen van mijn propedeuse.

Conclusie

• Mijn leerdoel heeft geleid tot een significante en zichtbare ontwikkeling van mijn professionele vaardigheden. Door het systematisch toepassen van de PDCA-cyclus, het actief verwerken van feedback, en het blijven oefenen in diverse contexten, heb ik mijn schriftelijke en mondelinge communicatie substantieel versterkt.
• Wat begon als een persoonlijke ontwikkelvraag is uitgegroeid tot een professionele bekwaamheid: ik communiceer nu met meer impact, neem verantwoordelijkheid in teamprocessen, en weet anderen mee te nemen in mijn verhaal. Deze groei vormt voor mij een stevig fundament voor de rest van mijn studie en een goede voorbereiding op mijn toekomstige loopbaan binnen de ICT-sector.

Toelichting op mijn aanpak van het leerdoel

Ik heb ervoor gekozen om mijn leerdoel rondom communicatie concreet en meetbaar aan te pakken, omdat ik uit ervaring wist dat communicatie in een team niet vanzelfsprekend soepel verloopt. In mijn rol als Product Owner had ik een centrale verantwoordelijkheid binnen het projectteam. Hierdoor merkte ik al snel hoe belangrijk het is om duidelijk te formuleren, kernachtig te schrijven en gestructureerd te presenteren — niet alleen voor de voortgang van het project, maar ook voor de samenwerking, de besluitvorming en het contact met stakeholders.

Om mijn ontwikkeling gericht vorm te geven, heb ik bewust gekozen voor een SMART-leerdoel: specifiek, meetbaar, acceptabel, realistisch en tijdgebonden. Door wekelijks één inhoudelijke tekst te schrijven, legde ik een ritme vast dat me hielp mijn schrijfvaardigheid stapsgewijs te verbeteren. Dit gaf me daarnaast voldoende gelegenheid om op basis van feedback bij te sturen. Ik koos voor teksten binnen de context van het project (zoals sprintdocumentatie, functionele beschrijvingen of terugkoppelingen), zodat mijn leerdoel direct relevant en toepasbaar bleef.

Daarnaast heb ik ervoor gekozen om maandelijks te evalueren met mijn studentmentor, omdat ik behoefte had aan externe reflectie op mijn voortgang. Feedback van mijn teamgenoten betrok ik hier actief bij, omdat zij mijn communicatie dagelijks meemaakten en mij dus waardevolle inzichten konden geven. Door deze combinatie van zelfreflectie en externe evaluatie kon ik mijn ontwikkeling monitoren en tijdig verbeteren waar nodig.

Kortom, ik heb mijn aanpak zo ingericht omdat ik geloofde in een praktijkgerichte, planmatige en reflectieve manier van leren. Door concrete output te koppelen aan regelmatige feedbackmomenten en mijn leerdoel te integreren in mijn dagelijkse rol als Product Owner, kon ik gericht en aantoonbaar werken aan mijn communicatievaardigheden.

Waarom ik fase 1 op deze manier heb ingericht – Fundament leggen

In fase 1 van mijn leerdoeltraject heb ik bewust gekozen om te starten met het leggen van een stevig fundament. Mijn reden hiervoor was dat effectieve communicatie niet losstaat van de inhoud: om professioneel en overtuigend te kunnen communiceren, moet je eerst goed begrijpen wat je communiceert, naar wie en waarom. Door in deze fase te focussen op het documenteren van de eerste onderdelen van het project en het actief gebruiken van kennis uit de colleges, heb ik een inhoudelijke basis gecreëerd waar ik in de volgende fasen op kon voortbouwen.

Daarnaast vormden de sprintplanningen, gebruikerssessies en issuebeheer praktische contexten waarin ik mijn schriftelijke en mondelinge communicatie direct kon oefenen. Dit heb ik bewust zo ingericht, omdat ik geloof dat leren het meest effectief is als het plaatsvindt in een realistische en projectmatige setting — dus niet als losstaande oefening, maar in de dagelijkse praktijk van mijn rol als Product Owner.

Dat ik in het begin moeite had met structuur en onzeker was tijdens presentaties, was voor mij een belangrijk signaal. Juist door deze confrontatie werd zichtbaar waar mijn concrete ontwikkelpunten lagen. Deze inzichten kwamen niet alleen voort uit mijn eigen reflectie, maar ook uit de eerste feedbackmomenten die ik organiseerde, waaronder een gesprek met mijn studentmentor. Ik vond het belangrijk om dit al vroeg in het proces te doen, zodat ik mijn aanpak op tijd kon bijsturen.

Kortom, ik heb deze eerste fase zo ingericht omdat ik geloof in een inhoudelijke, praktijkgerichte en reflectieve aanpak. Door vanaf het begin te werken aan zowel mijn projectbijdrage als mijn communicatievaardigheden, heb ik de juiste basis gelegd voor de vervolgstappen in mijn leerdoeltraject.

Waarom ik fase 2 op deze manier heb ingericht – Structuur en overtuigingskracht versterken

In fase 2 heb ik bewust gekozen om mijn communicatie verder te verfijnen door me te richten op structuur, kernachtigheid en overtuigingskracht. Deze keuze was gebaseerd op de feedback uit fase 1, waarin duidelijk werd dat mijn teksten soms te langdradig of ongestructureerd waren, en mijn presentaties nog aan zelfvertrouwen en overtuiging misten. Door deze punten direct aan te pakken, wilde ik mijn communicatievaardigheden niet alleen verbeteren, maar ook professionaliseren.

Een belangrijke reden waarom ik begon met het herschrijven van documentatie, was omdat schriftelijke communicatie binnen onze opleiding en het vakgebied ICT van groot belang is. Door gebruik te maken van tussenkoppen, bulletpoints en kernachtige formuleringen, kon ik mijn teksten overzichtelijker maken en mijn boodschap doelgerichter overbrengen. Daarbij hield ik nadrukkelijk rekening met het doelpubliek – of het nu teamgenoten, begeleiders of externe testers waren – omdat ik inzag dat elke doelgroep een andere toon en informatiedichtheid vraagt. Deze bewuste afstemming maakt communicatie effectiever en professioneler.

Daarnaast koos ik ervoor om mijn mondelinge communicatie actief te trainen door externe gebruikerstests en sprint reviews te benutten als oefensituaties. Ik wist dat ik daar beoordeeld zou worden op zowel inhoudelijke helderheid als non-verbale communicatie. Dat gaf mij de kans om gericht te werken aan zaken zoals houding, stemgebruik en oogcontact. Deze ervaringen lieten me niet alleen oefenen, maar gaven mij ook directe feedback van zowel gebruikers als docenten.

Door mezelf bewust uit te dagen en deze feedback serieus te nemen, merkte ik een groeiend zelfvertrouwen in hoe ik presenteerde en communiceerde. De eerste positieve reacties bevestigden voor mij dat ik op de goede weg zat. Daarom heb ik fase 2 ingericht als een overgangsfase van basis naar verdieping: ik wilde mijn communicatieve basisvaardigheden verder ontwikkelen tot overtuigende professionele competenties.

Waarom ik fase 3 op deze manier heb uitgevoerd – Verdieping en zelfstandige reflectie

In fase 3 kwam ik voor een onverwachte uitdaging te staan doordat mijn studentmentor regelmatig afwezig was en geplande evaluatiemomenten daardoor niet konden plaatsvinden. In plaats van te wachten op begeleiding of te vertragen in mijn leerproces, heb ik ervoor gekozen om zelfstandig en proactief te handelen door de PDCA-cyclus (Plan – Do – Check – Act) toe te passen. Dit gaf mij een gestructureerd kader om mijn eigen voortgang kritisch te blijven volgen en waar nodig bij te sturen.

Door zelf actiepunten te formuleren en mijn eerder geleverde werk te evalueren, bleef ik gericht werken aan mijn leerdoel zonder afhankelijk te zijn van externe sturing. Het vragen om inhoudelijke feedback aan medestudenten zorgde voor nieuwe inzichten en een bredere kijk op mijn communicatieve ontwikkeling. Deze combinatie van zelfreflectie en het betrekken van mijn omgeving heeft mijn leerproces niet alleen voortgezet, maar ook verdiept.

Deze aanpak heeft mij daarnaast geholpen mijn professionele zelfstandigheid te versterken. Het feit dat collega-studenten uit andere groepen mij benaderden voor advies bij presentaties en documentatiestructuur was voor mij een belangrijke bevestiging dat mijn communicatievaardigheden zichtbaar waren verbeterd en gewaardeerd werden. Het gaf mij bovendien het vertrouwen dat ik niet alleen voor mezelf, maar ook voor anderen een bron van kennis en ondersteuning kon zijn.

Kortom, door in fase 3 bewust te kiezen voor zelfstandigheid en reflectie heb ik niet alleen mijn communicatievaardigheden verdiept, maar ook mijn professionele houding versterkt. Dit was een essentiële stap in mijn ontwikkeling als Product Owner en als toekomstig professional binnen de ICT.

Waarom ik fase 4 zo heb aangepakt – Integratie en afronding

In de laatste fase van mijn leertraject stond het toepassen van mijn verbeterde communicatieve vaardigheden centraal. Ik koos er bewust voor om mijn ontwikkelde kennis en technieken in de praktijk te integreren door mijn einddocumentatie te schrijven en mijn eindpresentatie te geven. Hierbij maakte ik gebruik van beproefde structuurmodellen, zoals AIDA (Attention, Interest, Desire, Action) en STAR (Situation, Task, Action, Result). Deze modellen hielpen mij mijn boodschap op een duidelijke en overtuigende manier over te brengen, wat essentieel is om verschillende doelgroepen te bereiken en te betrekken.

Door oudere versies van mijn documentatie te vergelijken met mijn uiteindelijke werk, creëerde ik een objectieve basis om mijn groei inzichtelijk te maken. Dit hielp mij om niet alleen subjectief te voelen dat ik vooruitgang had geboekt, maar dit ook concreet aan te tonen aan mijn mentor en teamleden.

De positieve feedback die ik ontving bevestigde dat mijn aanpak succesvol was geweest. Zowel mijn studentmentor als mijn teamgenoten waardeerden mijn professionele, doelgerichte en overtuigende manier van communiceren. Daarnaast merkte ik zelf dat ik tijdens mijn presentatie zelfverzekerder was, helderder sprak en beter kon inspelen op vragen en reacties vanuit het publiek. Dit versterkte mijn gevoel van competentie en motiveerde mij om mijn communicatievaardigheden ook in de toekomst verder te blijven ontwikkelen.

Kortom, ik heb deze fase zo ingericht omdat het belangrijk is om geleerde vaardigheden niet alleen te oefenen, maar ook bewust toe te passen en te evalueren in realistische situaties. Zo kon ik mijn leerdoel niet alleen afronden, maar ook stevig verankeren in mijn professionele handelen.